Milia (Gerstekorrels)

Milia (enkelvoud: milium) zijn kleine harde witte korrels die met name voorkomen op het gezicht. In de volksmond kennen we het ook als ‘gerstekorrels’. Milia zijn ongevaarlijke bultjes. Het is echter een vervelend gezicht wanneer er een groot aantal korrels dicht bij elkaar verschijnen.

Milia Gerstekorrel
Wat zijn gerstekorrels?

Wat zijn milia of gerstekorrels?

Milia/gerstekorrels zijn kleine korrels gevuld met keratine (een eiwitstof). Je herkent ze aan de kleine witte of huidkleurige bultjes of korreltjes rondom de ogen, neus en wangen.

De korrels hebben de grootte van een speldenknop en zijn niet kwaadaardig.

Milia komt bij mensen van alle leeftijden voor. Er zijn drie groepen waar milia vaker voorkomt:

  • Pasgeboren baby’s
  • Mensen met een beschadigde of vochtarme huid
  • Mensen met een donkere huidskleur

Milia wordt soms verward met acne of puistjes. Bij zowel acne als milia gaat het om een verstopping in de huidporiën. Het verschil met acne is dat milia niet ontstaat als gevolg van een ontsteking in de talgklieren.

Pasgeborenen
Baby’s krijgen vaak al in de eerste maanden na hun geboorte te maken met gerstekorrels rondom de neus, ogen en wangen. Dit is ook bekend als neonatale milia.

Bij baby’s zijn de talgklieren en het vermogen om huidcellen af te breken nog niet goed ontwikkeld. De poriën kunnen hierdoor sneller en makkelijker verstopt raken. Dit is normaal en gaat in de meeste gevallen vanzelf over.

Volwassenen
Alhoewel gerstekorrels bij baby’s uitsluitend voorkomt op het gezicht, kan het bij volwassenen op het gehele lichaam verschijnen. Vooral in de periode dat de huid net is genezen na bijvoorbeeld een cosmetische huidbehandeling zoals een peeling, laserbehandeling of microdermabrasie.

Gerstekorrels kunnen ook ontstaan op plekken waar de huid is beschadigd door overmatig zonnen, wondjes of blaren.

Tenslotte zijn mensen met een donkere huidskleur vatbaarder omdat ze een dikkere en stevigere huid hebben.

In de afbeelding hieronder zie je het verloop van het ontstaan van een gerstekorrel:

Hoe ontstaan milia gerstekorrels

Wat is de oorzaak van milia (gerstekorrels)?

Milia ontstaat doordat de poriën in de huid verstopt raken met keratine. Keratine is een onoplosbaar eiwit dat van nature door het lichaam wordt aangemaakt om de huid te beschermen.

Keratine verlaat het lichaam via de talgklieren. De verstopping ontstaat wanneer keratine en dode huidcellen zich ophopen onder de buitenste laag van de huid (epidermis). Dit is vergelijkbaar met het ontstaan van acne.

Het verschil met acne/puistjes is dat milia/gerstekorrels een verstopping is van keratine in plaats van talg.

Vormen van milia

Er is een onderscheid te maken tussen primaire en secundaire milia:

  • Primair: Komt voor bij mensen met een normale en gezonde huid
  • Secundair: Komt voor bij mensen met een andere huidaandoening

Niet alleen pasgeborenen en kinderen hebben last van gerstekorrels. Hieronder staan andere vormen van milia die met name bij volwassenen voorkomen:

Primaire milia

Primaire milia vormt zich van nature en verschijnt meestal rond de ogen- of oogleden, wangen, voorhoofd en genitaliën. Het komt met name voor bij pasgeboren baby’s maar ook bij kinderen en volwassenen.

Bij baby’s verdwijnen de korrels meestal binnen een aantal weken zonder dat hier een speciale behandeling voor nodig is.

Bij kinderen en volwassenen kan dit variëren van een paar weken tot maanden. Soms zelfs helemaal niet.

Juveniele milia

Deze vorm van milia is aanwezig bij de geboorte en wordt meestal in verband gebracht met andere medische en genetische aandoeningen.

Milia en plaque

Milia en plaque komt veelal voor bij vrouwen van middelbare leeftijd en in mindere mate bij kinderen en volwassen mannen. Plekken waar dit voorkomt zijn met name de oogleden, wangen, kaken en achter de oren.

Milia en plaque wordt ook in verband gebracht met andere medische aandoeningen, zoals chlooracne.

Multiple eruptive milia

Deze vorm komt met name voor op het gezicht, de bovenarm en het bovenste gedeelte van de romp. Het is een uitbarsting van meerdere gerstekorrels dicht bij elkaar en veroorzaakt voornamelijk jeuk.

Traumatische/secundaire milia

Deze vorm van milia kan ontstaan na beschadiging van de bovenste laag van de huid. Dit gebeurt na traumatische huidletsels zoals bij brandwonden (bijv. door overmatig zonnen) en blaren. De gerstekorrels ontstaan dan tijdens het genezingsproces van de huid.

Medicatie gerelateerde milia

Gerstekorrels die ontstaan na gebruik van bepaalde medicijnen op de huid zoals corticosteroïde, hydrochinon en 5-fluorouracil crèmes.

Wat zijn de symptomen van milia?

Milia verschijnen als kleine (een tot twee milimeter) koepelvormige witte bulten. Het doet geen pijn en veroorzaakt normaalgesproken geen jeuk zoals bij de meeste andere puistjes.

Zo spontaan als dat gerstekorrels verschijnen, kunnen ze net zo snel weer verdwijnen.

Gerstekorrels kunnen ook voorkomen op de oogleden. Dit kan men dan verwarren met een hordeolum, ook wel bekend als “strontje”. Een strontje is een ontsteking in een van de klieren van het ooglid en wordt veroorzaakt door een stafylokokken bacterie. Het heeft dus niets te maken met milia.

De meest voorkomende plekken voor primaire milia zijn o.a.:

  • Op en rondom de ogen, wangen, neus en voorhoofd bij kinderen en volwassenen
  • Op het tandvlees en gehemelte in de mond van pasgeboren baby’s

De meest voorkomende locaties voor secundaire milia zijn o.a:

  • Plekken op het lichaam waar een andere huidaandoening de huid heeft beschadigd
  • Plekken op het gezicht die beschadigd zijn door overmatig blootstelling aan de zon

Hoe wordt milia behandeld?

Er is geen specifieke behandeling die het ontstaan van milia kan tegenhouden. De gerstekorrels gaan na verloop van tijd vanzelf weg.

Het wordt aangeraden om het vochtgehalte in het lichaam op peil te houden door voldoende water te drinken. Daarnaast is het belangrijk de huid te beschermen tegen de zon.

Het is mogelijk milia zoveel mogelijk te voorkomen door regelmatig het gezicht te exfoliëren met een scrub dat salicylzuur of vitamine A zuur bevat.

De gebieden rondom de ogen zijn kwetsbaar. Gerstekorrels op deze plek kunnen het best worden behandeld door een huidspecialist.

Zelf verwijderen
Zelf een gerstekorrel uitdrukken of prikken wordt niet aangeraden en is zelfs gevaarlijk. Een onjuiste behandeling kan leiden tot ontstekingen en in het ergste geval blijvende littekens.

Behandelen met medicijnen
Medicijnen die worden gebruikt tegen acne zoals tretinoïne en adapaleen kunnen het genezingsproces versnellen.

Schoonheidsspecialist, huidtherapeut of dermatoloog
Hoe langer de gerstekorrel op de huid zit, hoe harder de bultjes worden. Harde gerstekorrels zijn lastiger te verwijderen. In dit geval kan een schoonheidsspecialist of dermatoloog de korrels verwijderen. De schoonheidsspecialist prikt de korrel met een speciale naald en drukt de inhoud met een comedonenlepeltje eruit.

Foto’s van milia/gerstekorrels

Hieronder staan enkele foto’s van patiënten met milia/gerstekorrels. Op de tweede foto is te zien hoe milia eruitziet bij een pasgeboren kind.

Video over milia/gerstekorrels

Bekijk hieronder een kort filmpje over milia. Je ziet hoe een arts de gerstekorrels bij een patiënt verwijderd.

Meer informatie: